
İş Makineleri Periyodik Kontrolü
İş makineleri, inşaat, madencilik, lojistik ve sanayi sektörlerinde yoğun olarak kullanılan ağır ekipmanlardır. Bu makineler vinçler, ekskavatörler, forkliftler, yükleyiciler ve benzeri araçları kapsar. İş makinelerinin güvenli ve verimli çalışabilmesi için düzenli aralıklarla periyodik kontrol ve bakım yapılması zorunludur.
Periyodik Kontrolün Önemi
Operatör ve Çevre Güvenliği
İş makinelerindeki arızalar ciddi iş kazalarına yol açabilir. Periyodik kontroller, hem operatörün hem de çevredeki kişilerin güvenliğini sağlar.
Yasal Uyum
İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği ile ilgili yönetmeliklerde, iş makinelerinin düzenli muayene ve testlerinin yapılması zorunlu kılınmıştır.
Makine Ömrü ve Verimlilik
Düzenli bakım, iş makinelerinin ömrünü uzatır ve enerji, yakıt ve işgücü verimliliğini artırır.
Arıza Önleme
Olası arızaların önceden tespit edilmesi, operasyonel duraklamaların ve maliyetli tamirlerin önüne geçer.

İş Makineleri Periyodik Kontrol Prosedürleri
Görsel Muayene
- Amaç: Makinelerin dış yüzeyinde çatlak, deformasyon, sızıntı veya aşınma olup olmadığını tespit etmek.
- Uygulama: Gövde, hidrolik hatlar, lastikler, paletler ve tüm hareketli parçalar görsel olarak incelenir.
Mekanik ve Hidrolik Kontrol
- Amaç: İş makinelerinin hareketli parçalarının ve hidrolik sistemlerinin güvenli çalıştığını doğrulamak.
- Uygulama: Silindirler, pistonlar, bağlantı kolları, vinç kolları ve yük taşıma sistemleri test edilir.
Elektrik Sistemi Kontrolü
- Amaç: İş makinelerinin elektrikli aksamlarının doğru çalıştığını sağlamak.
- Uygulama: Akü ve şarj sistemi, kablo bağlantıları, kontrol panelleri ve sinyal sistemleri kontrol edilir.
Emniyet ve Güvenlik Sistemleri Kontrolü
- Amaç: Operatörün ve çevrenin güvenliğini sağlayan sistemlerin düzgün çalıştığını doğrulamak.
- Uygulama: Acil durdurma butonları, alarm ve sinyal sistemleri, devrilme önleyici sistemler (ROPS/FOPS) test edilir.
Fonksiyonel Test
- Amaç: İş makinesinin normal çalışma koşullarında performansını değerlendirmek.
- Uygulama: Makineler çalıştırılarak yük taşıma, kaldırma ve yönlendirme fonksiyonları test edilir.
Raporlama
- Tüm muayene ve test sonuçları detaylı bir raporla belgelenir.
- Rapor, tespit edilen sorunları, önerilen bakım ve onarım işlemlerini içerir.
- Yetkili mühendis veya tekniker tarafından imzalanır ve arşivlenir.
Periyodik Kontrol Sıklığı
- İlk Kontrol: Yeni alınan iş makinelerinde veya bakım sonrası devreye alınmadan önce yapılır.
- Periyodik Kontrol: Yönetmelik ve üretici talimatlarına göre genellikle 6 ay veya yılda 1 kez yapılır.
- Acil Kontrol: Makinede gözle görülür bir arıza veya güvenlik riski oluştuğunda derhal yapılır.
Sonuç
İş makineleri periyodik kontrolü, hem işçi güvenliği hem de operasyonel verimlilik açısından kritik bir uygulamadır. Düzenli muayene ve testler, olası arızaları önceden tespit ederek kazaları engeller, makinenin ömrünü uzatır ve iş süreçlerinin kesintisiz devam etmesini sağlar.